Een vraag aan jullie.

Na de wat zware blogpost van vorige keer, deze keer een wat luchtiger onderwerp. Namelijk: welk kunstwerk doet je (glim)lachen?

Er kunnen tal van redenen zijn waarom een bepaald kunstwerk een lach op je gezicht tovert. Zo kan er ín het werk een grapje zitten. Of heb je er een bepaalde associatie of gedachte bij waar je vrolijk van wordt. En een andere keer weer moet je misschien gewoon lachen om (iets in) het kunstwerk zelf, los van de intentie van de maker ervan. 

Zelf krijg ik altijd een opgewekt gemoed van kunst die met humor kritische vragen stelt, bijvoorbeeld over de kunst zelf. Zo heb ik enorm gelachen bij de dansvoorstelling The Returns van The Forsythe Company (Holland Festival 2014 alweer) waarin de kunstwereld met een gezonde dosis humor op de hak werd genomen. De humor heeft daar dan een duidelijke functie. Ze houdt ons een spiegel voor en brengt daarmee een verdiepende laag aan.

Kritische vragen stellen over wat kunst mag zijn en wie dat dan bepaalt, deed Marcel Duchamp begin vorige eeuw al. Met zijn ready-mades als de Fountain (1917), bevroeg hij op een provocerende manier de grenzen en voorwaarden van de kunst. Wat is kunst, wie bepaalt dat en wat zijn de voorwaarden? Moet je als kunstenaar iets maken of kan een reeds gemaakt voorwerp ook kunst zijn? De kunstwereld in shock. Maar wel opgeschud. Met een urinoir.

Een ander kunstwerk - van een heel andere orde en uit een heel andere tijd - is Een vrolijke vioolspeler (1623) van Gerard van Honthorst. Ook daar is het de voorstelling zelf, die tot vrolijkheid stemt. Leunend uit het schilderij, werkt de goede luim van de vioolspeler aanstekelijk. Wil je liever even niet aangeraakt worden door andermans vrolijkheid? Loop dan dit schilderij voorbij.

En werk dat mij heel vaak doet glimlachen, is het werk van Ger van Elk. Zijn oeuvre is veelzijdig en zijn werk bevat dikwijls een humorvolle component. Het zijn vaak absurdistische taferelen waarin de werkelijkheid is gemanipuleerd. "Kunst gaat altijd over het opnieuw rangschikken van bekende zaken." Afbeeldingen zijn naar zijn idee dan ook onbetrouwbaar. Zij laten niet per definitie het 'echte' zien - want wat is dat? - en kunnen worden beïnvloed door menselijk ingrijpen. Die gedachte onderstreepte Ger van Elk in zijn werk door enscenering en manipulatie, vervolmaakt met een toefje absurdisme. Ger van Elk als The Co founder of the Word O.K. (1971) is daar een heerlijk voorbeeld van.

Als je eenmaal gaat nadenken over de vraag welk kunstwerk je doet (glim)lachen, komen tal van voorbeelden op en raak je niet uitgepraat. Ik heb mij voor deze blogpost beperkt tot het voor Kunstkwesties inmiddels gebruikelijke “rijtje van drie” en leg nu de vraag bij jullie neer: Welk kunstwerk doet je (glim)lachen?

Reageren en mailen mag, graag zelfs!