en de kop van de krant.

​We gaan het hebben over politiek. Nee, niet weglopen, het gaat namelijk eigenlijk gewoon over kunst.

​Het oog bleef deze week hangen op een artikel van de Volkskrant over vijf aankomende tentoonstellingen dit jaar in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Het artikel heeft als kop Directeur Stedelijk Museum mengt zich in politieke strijd rond populisme.   

​Tja, dan ga je wel lezen natuurlijk. Die kop belooft heel wat. Wat zou het Stedelijk in vredesnaam gaan doen?

​Nou, niet heel veel raars eigenlijk. Het museum heeft voor 2017 een vijftal exposities geprogrammeerd die migratie als verbindend thema hebben. Migratie in de meest brede zin van het woord. Een ‘hot topic’, iedereen heeft er wel een mening over. Dus niet zo gek dat een museum een thema dat zo speelt, nader onderzoekt en laat zien vanuit verschillende invalshoeken. 

​En is dat niet ook een taak van een museum? Laten zien hoe verschillende kunstenaars, uit verschillende disciplines tegen maatschappelijke vraagstukken aankijken? Een podium zijn voor verschillende perspectieven? Het zeepkistje op de markt waar iemand zijn boodschap kan uitdragen? 

​In een interview met de krant licht directeur Beatrix Ruf de keuze voor dit thema en de overwegingen erachter, toe. Mengt zij, en daarmee ook het museum, zich hiermee in de politieke strijd rond het populisme? 

​Je in een strijd mengen, houdt zoveel in als jezelf deelnemer maken aan die strijd. Er zijn verschillende strijdende partijen waar jij er dan één van bent. Dat lijkt hier toch niet het geval. 

​In het persbericht bij deze tentoonstellingen geeft Ruf aan: ‘Ik vind het belangrijk dat in het Stedelijk Museum te zien is hoe er vanuit de kunst wordt gekeken naar dit onderwerp, en hoe kunst ons kan confronteren met onze eigen denkbeelden en dat we in staat zijn deze te heroverwegen.’

​Dat op zich is niet de wapens oppakken en je mengen in een strijd. Dat is eerder een zeepkistje timmeren en publiek gelegenheid geven om over iets na te denken en de mening te vormen. Precies die dingen waarvoor kunst juist zo belangrijk is. Meningsvorming en blikverruiming. Fijn dat deze functie van de kunst door het museum zo goed wordt bewaakt. Maar je proeft in het interview ook duidelijk een maatschappelijke betrokkenheid.

​Het is ook niet meer dan logisch dat het museum het migratie-vraagstuk tot thema maakt. Het is nou eenmaal een groot maatschappelijk onderwerp en kunstenaars reageren op dat wat er speelt in de samenleving. En dat wat er dáár speelt, moet je naar binnen in je museum halen. 

​Maar eigenlijk niet om die reden alleen. Je zou het ook vanuit humanitaire overwegingen kunnen doen, omdat het migratie-vraagstuk en daarmee de huidige vluchtelingenproblematiek schrijnende omstandigheden oplevert en je dát onder de aandacht wilt brengen. Maar dat is mijn overweging en niet (primair) die van Ruf of het museum. En daarmee meng ík mij wellicht in de strijd rond het populisme. Maar dat zij dan maar zo.

***

​​Voor een gerelateerde blogpost over kunst en politiek lees Een zwemband die niet blijft drijven, over de activistische kunstenaar Ai Weiwei en 'je stem relevant maken'.