Viva Arte Viva! #BiennaleArte2017
Ik ging naar Venetië, voor de kunst Biënnale 2017. Eén keer eerder een bliksembezoekje aan die stad gebracht. De herinnering? Vol, vol, vol. Veel, heel veel toeristen. Waar je er zelf dus één van bent.
Nu in de herkansing en met een gericht doel. Een missie met een lijstje met daarop een behoorlijk aantal kunstenaars en landenpaviljoens die bekeken moesten worden.
Voorop natuurlijk het Rietveld paviljoen waar Wendelien van Oldenburgh met de inzending Cinema Olanda Nederland vertegenwoordigt. Met de architectuur van het paviljoen als uitgangspunt bevraagt ze of we wel zo open en tolerant zijn als we denken dat we zijn. Zittend in een 3D Mondriaan compositie geeft haar film een mooi, subtiel, ge(s)laagd tijdsdocument. Zo duidelijk als de Stijl-kunstenaars het (in hun theorieën) voor ogen hadden, zo niet-vastomlijnd blijkt de praktijk.
|
|
Lopend, kijkend en varend door Venetië kom je al heel snel tot een aantal conclusies. Ja, het is inderdaad vol en er drommen ongelooflijk veel toeristen samen rond het San Marco plein en de Rialto brug. Het is uitwijken voor de selfie-sticks. Maar dat is eigenlijk maar - pak 'em beet - één vierkante kilometer. Daar buiten laat de stad hetzelfde moois en nog veel meer zien. Rustige pleintjes, lommerrijke lanen, mooie grachtjes. Bomvol historie.
Die historie, die leidt tot de tweede conclusie. Namelijk dat hoewel we een paar eeuwen verder zijn sinds het hoogtepunt van haar welvaart, er veel hetzelfde is gebleven. De gondels die nu 'opgepimpt' lijken met goudverf en rood fluweel, zijn dezelfde gondels die we zien in de schilderijen van Guardi. Zoals stelletjes zich nu 'romantisch' laten voortpeddelen, zo gebeurde dat vroeger ook. En zoals we nu grote groepen op het San Marco plein zien en zich vermaken, zo ging dat vroeger precies zo. (Alleen betaal je nu extra voor de muziek - goed inzoomen op het kaartje onder het dienblad!)
Sta stil midden op de brug over de Canal Grande en je staat gewoon ín een Guardi. Er lijkt niets veranderd.
Maar anders bezien, is natúúrlijk alles anders. Er zijn in elk geval al grote maatschappelijke vraagstukken bijgekomen. Of vraagstukken die er eerder misschien ook al waren maar nu nog urgenter zijn geworden.
Kijk naar de Nederlandse inzending waar Van Oldenburg ons laat reflecteren op integratie en tolerantie.
Of kijk naar de grote handen van Lorenzo Quinn (Support) die gaan over klimaatverandering en de rol en verantwoordelijkheid die de mens hier in heeft. Als passend voorbeeld hier de stad Venetië die te lijden heeft onder het massatoerisme en bijna door haar hoeven zakt. Wat door menselijk handelen is veroorzaakt, moet ook door menselijk handelen weer verholpen worden. Zie hiernaast voor een kort filmpje over de installatie van de handen. Niet de makkelijkste klus.
|
|
En kijk in het verlengde van deze twee vraagstukken, naar de bijdrage die Olafur Eliasson met Green Light, een fundraising campaign en misschien ook wel movement, wil leveren. Naast het eerdere Little Sun initiatief (koop een zonnebloemlamp op zonne-energie en iemand in een ontwikkelingsland krijgt er ook één) en andere projecten die zien op duurzaamheid, nu ook weer een initiatief met een lamp in de hoofdrol. Groen licht, als fysieke vertaling van duurzaamheid, milieu en een ander die het nodig heeft, licht geven. Een platform voor kennisuitwisseling en geldinzameling.
Zomaar een greep uit al hetgeen landen en kunstenaars van over de hele wereld ons, daar op de Biënnale in Venetië te zeggen hebben.
En dat leidt tot de derde conclusie. Dat oud en nieuw, misschien wel juist doordat ze zo ver uit elkaar staan, heel goed samen gaan. Het oude Venetië tegenover de nieuwe blik van de hedendaagse kunst. Het één versterkt het ander. In de middeleeuwse setting valt het hedendaagse nog duidelijker op. En door het adresseren van de actuele vraagstukken, realiseer je je nog meer dat het decor waarin die vraagstukken gepresenteerd worden, verdwijnt als er niks gebeurt.
Ik ging naar Venetië en kwam terug uit Venetië En moest mijn beeld over de stad aanpassen. Dat is wat de stad met je doet en dat is wat de kunst Biënnale in die stad met je doet.

Ach, af en toe de zaken heroverwegen en bijstellen, is juist wel goed toch? Dank u, oh kunst voor uw scherpe randjes, vraagtekens en verhalen. U wordt gewaardeerd.
En met die opmerking sluiten we dit Kunstkwesties seizoen af, nemen we een zomerreces en spreken we elkaar weer in September.
Maak er een fijne zomer van. Viva Arte Viva!
En met die opmerking sluiten we dit Kunstkwesties seizoen af, nemen we een zomerreces en spreken we elkaar weer in September.
Maak er een fijne zomer van. Viva Arte Viva!
***